[dost1]

Selamun Aleykum! Değerli Kardeşlerim!

Çocuğu olan kardeşlerimize yararlı olacağını düşündüğüm bir çalışmayı sizlerle paylaşmak istiyorum.


Çocukluk Saldırganlığı:

Neden Kaynaklanır? Nasıl Yönetilebilir?

Çocuklar doğuştan saldırgan değildir. Sonradan öğrenirler. Ancak Ebeveynler saldırganlığın nasıl üstesinden gelinebileceğ ini öğrenebilirler.

Neden Kaynaklanır?

Tüm insanlarda bir saldırma içgüdüsü mü vardır? Saldırganlık hayal kırıklığının mı bir sonucudur? Son dönemde yapılan birçok araştırma saldırgan davranışların bireyin kökeninden gelen bir davranış olmadığını , fakat kültürel ve sosyal durumlarla alakalı bir husus olduğunu göstermiştir.

Hangi Faktörler Saldırganlığa Açar?

Çocuk

Çocuğun huyu/ yapısı (mizacı) ve öğrenmiş oldukları ele alış becerileri saldırganlıkları nın yönetilmesi hususunda çok kritik bir husustur. "Erkek çocuklar sinirlerini dışa vurular" veya "Kız çocukları vahşidir/yabanidir" gibi genel söylemler mizaca yönelik sözlerdir.

Yaratılış veya mizaç, genler tarafından kontrol edildiği düşünülen kişiliğin bir parçasıdır. Temelde 3 tip mizaç yapısı vardır.

1. Kolay ve Esnek (Yönlendirilebilir/ş ekillendirilebil ir) (%60 çocuk)
2. Korkulu ve Hassas Çocuklar (%25)
3. Enerjik ve Zor Çocuklar (%15)

Aile
Ailenin stres seviyesi ve ailedeki pozitif / negatif iletişim çocukların saldırganlığı öğrenmelerine etki yapar. Çocuk çevresindeki yetişkinlerin davranışlarını model/ örnek alır, inceler ve diğer insanların sinirlilik veya hayal kırıklıklarını nasıl ele aldıklarını inceler ve taklit eder.

Toplum
Çocuğun haklarını anlayan ve destekleyen topluluklar, çocuğa ve tüm gelişim evrelerine destek olurlar. Destekleyici yetişkinlerin ve sağlıklı yaratıcılık aktivitelerinin bulunduğu ortamlar, çocukların, saldırganlığı artırıcı durumlar da dahil olmak üzere birçok durumu ele almayı öğrenmesi hususunda, çocuğa katkı sağlar ve koruyucudur.

Çevre
Bazı araştırmalar ev ortamı, okul ortamı ve komşulukların saldırganlığı artırıcı etkiler oluşturduğunu göstermiştir. Örneğin, aşırı sıcak veya kalabalık bir ortam saldırganlığı artırır.

Kültür
Çocuklar televizyonda veya toplumda ne tür örneklem veya modellere maruz kalıyor? İnsanlar problemlerini fiziksel saldırı kullanarak çözmeye çalıştığında, çocuklar yanlış bir şekilde bu davranışları uygun ve doğru davranışlarmış gibi algılar ve model olarak benimserler.

Çocuklar Neden Saldırgandır?

Bazen Çocuklar, kendi davranışlarını yönetmek için gerekli olan oto-kontrol/ kendini kontrol yeteneğinden veya sosyal becerilerden yoksun olurlar. Bunlar çocuğa öğretilmelidir.

Saldırganlığın nedenleri;

1.Çocuk, saldırgan duygularını ifade etmek için sözel kelimeler bulumadığı zaman veya bu konuda saldırgan duygularını sözlü olarak ifade etme konusunda cesaretlendirilmediğ inde, hayal kırıklığına uğrarlar.

2.Kimi zaman ise başkalarına veya kendisine karşı olan artan siniri ile baş edemez.

Her iki durumda da çocuğun, kendini başkalarına ifade edebilmesi için kabul edilebilir bazı yolları öğrenmeye veya bu durumlarla başa çıkabilecek beceriler kazanmaya ihtiyacı vardır.

Farklı Yaşlardaki Çocukların Saldırganlğı Nasıl Şekil Alır?

Bebekler
Bebeklerin saldırganlık işareti algılanan ağlama ve ısırma en çok şikayet edilen hususlardır.

Saldırganlık Olarak Isırma
Isırma genellikle küçük çocuklarda diş çıkarma esnasında ve sevgi göstermek amacıyla ortaya çıkmaktadır. Diş çıkarma esnasında, bebeklerin sıkı ve dayanıklı cisimleri ısırmak için kulladığından emin olunuz. Saglam yutulmayacak bir oyuncak, plastik halkalar, temiz havlular gibi.

Bebekler, sıklıkla sevgi / muhabbet göstermek ve öpmek isterler. Ancak sevgi gösterme ve öpme hakkında çok az şey bildiklerinden, sevgi gösterme ve öpme amaçlı ısırırlar.

Bebekler ısırdıklarında, Bebeğe bakın ve sebatlı ve net bir biçimde " Isırmak yok ! Isırmak acıtır" diyin. Bu, sizin hoşnutsuzluğunuzu gösterir. Isırmayı önlemek amacıyla, bebeği kendinizden biraz uzaklaştırak çevirin ve "Efe, Isırmaya son vermen konusunda baaaak sana yardımcı oluyorum. "
SAKIN sizde bebeği ısırmayın.

Bebeklerde empati duygusu gelişmemiştir ve sizin nasıl hissetiğinizi anlamazlar. Eğer canınız acıdığı için sesinizi yükseltirseniz veya bağırırsanız, bebekler yüksek sesten veya sizin sinirli durumuzdan korktukların ağlamaya başlayacaklardır. Sizin ne hissettiğinizi ve ve canınızın acıdığını anlayamayacaklardır. Ayrıca bebekler üzgünlük/üzüntü duygusunu da bilmezler.

Ağlama, bebekler için bir iletişim kurma veya konuşma şeklidir. Mutlu olduklarını kumru sesi gibi mırıldanmalarla ve henüz sözlü anlamı olmayan seslerle/konuş malar belirtirken birşeye ihtiyaçları olduğunu ağlayarak belirtirler. Ağlama durumunda ihtiyaçları olan şeyi bulmalı ve tespit etmeliyiz. Kimi zaman ıslak bez, açlık veya şefkat dolu dokunuşlara veya sevilmeye ihtiyaç duyarlar.

Yürüme Çağındaki Çocuklar

Yürüme çağındaki çocuklarda saldırgan davranışlar, çoğu zaman oyuncaklarla ilgili olur. Yetişkinler için bu kavga/savaş veya mücadeleye benzer. Fakat, çocuk için diğer insanlarla geçinebilmeyi veya iletişim kurmayı öğrenme aşamasıdır. Çocuk henüz "Hadi birlikte oynayalım" demeyi bilmiyordur.

Çocuktan çok fazla mola vermesinin veya oturup düşünmesinin/ara vermesinin talep edilmesi, daha sonraki seferlerde daha fazla saldırgan davranış göstermelerine neden olur. Nitekim ki, ceza vererek veya zor kullanarak çocuğu kontrol etmek, sadece çocuğun daha farklı karşı çıkma yöntemlerini düşünmesine yol açacaktır.

"Saldırganlık oluşturan aktivite veya faaliyette yorulmuş olduğu ve bu nedenle dinlenmeye ihtiyacı olduğunu söylemek" bu konuda ebeveynlere yardımcı olabilecek bir husustur.


Okul Öncesi Yaşlardaki Çocuklar

Çocuklarına sevgi ve şefkat dolu yönlendirme yapan ve ilgi gösteren ebeveyler, 2-5 yaşları arasındaki çocuklarının iletişimde sözlü kelimeler kullandıkça fiziksel saldırganlıkları nın azalmaya başladığını görecektir.
Normal gelişim gösteren çocukların neleri yapabileceğinin ve bu çocuklardan neler beklenmesinin bilinmesi önemli bir konudur.

Aşağıdaki birtakım hususlar ebeveynlerin normal gelişim gösteren çocuklarını anlamaları konusunda ipuçları verir.

• Okul öncesi yaştaki çocuklar bencil ve ben merkezli olurlar. Diğer insanların bakış açısını anlamaları için gerekli olan tüm beyinsel bağlantılar henüz gelişmemiştir.
• Küçük çocuklar için ya hep yada hiç vardır . Bir insanın hep iyi olmayacağını veya hep kötü olmayacağını anlayamazlar. (ya hep iyidir ya da hep kötüdür)
• Gelecek hakkında düşünmek ve planlar yapmak konusunda zor bir dönemdelerdir . Ne yapılacağı veya nasıl hareket edileceği/davranı lacağı hakkında resimlerden oluşturulmuş listelere ve yol göstericilere ihtiyaç duyarlar .
• Küçük çocuklar fantazi(hayal) ile gerçekliği ayırt edemezler ve televizyondaki neyin gerçek olduğu hakkında kafaları karışıktır.
• Zor mizaçlı/yaratılış lı çocuklar, sosyal durumlarda diğer çocukların ortaya koyduğu küçük ipuçlarını algılama ve okuma konusunda da zorluklar yaşarlar. 5 yaşındaki bir çocuk legolarından ev yapan başka bir çocuğa katılmak isteyebilir. Legolarla oynayan saldırgan çocuk, diğer çocuğun oyuna katılmak için yapmış olduğu girişimi yanlış okuyup/değerlendirip , bunu düşmanca bir girişim olarak algılar. Davetsiz çocuğa vurarak, kendi bölgesini korumak isteyebilir. Öğretmeni başkalarının niyetlerinin kötü olmadığını söylese bile, saldırgan çocuk durumun gerçekten öyle olup olmadığı konusunu anlamakta zorluk yaşayabilir.

Okul Çağındaki Çocuklar

• 1-3 ncu sınıflar arasında okuyan çocukların çoğu dürtüselliklerinin kontrolünü kaybederek diğerlerine saldırganca hücum ederler. Saldırgan çocuk kardeşine saldırabilir. Fafat okuldaki veya oyun alanındaki, parktaki başka bir çocuğa nadiren saldırabilir. Kapıyı çarmak ve ayaklarıyla yere vurup tepinmek evde olabilir fakat 3.sınıftaki çocukların çoğu kendilerini okulda kontrol edebilirler.
• Bazı çocuklar 4-9. sınıflar arasında saldırgan davranış göstermeye devam ederler. Erkek çocuklar salgırgan tavırlarını doğrudan yüzleşerek veya fiziksel olarak saldırarak ortaya koyarken; aynı yaş dilimindeki kız çocukları fiziksel saldırganlığa nadiren başvururlar. Kız çocukları sakınarak/kaçarak, uzak durarak, hakaret veya kötülemeler yaparak saldırganlıkları nı ortaya koyarlar
• Araştırmacılar, 4.sınıfta salgınganca davranışlar sergileyen çocukların sonraki dönemlerde de saldırganlık göstermeye meyilli olduklarını tespit etmiştir. Ancak, daha büyük çocuklarda oto-kontrol sağlayabilmeyi ve olaylarla başa çıkta stratejileri geliştirmeyi öğrenebilirler.

Daha Büyük Çocuklar

• Saldırganca davranışlarını kontrol konusunda olgunlaşmış daha büyük çocuklar bile bunaltıcı, sıkıntı verici durumlarda provoke olup kışkırtılabilirler. Örneğin, fakirlikde, sosyal düzenlikler/karışıklıklarda, kalabalıkta, gerilimli komşuluk ilişkilerinde veya tehdit edici durumlar karşısında…
Kabaca ve sertlikle, tutarsızca, az ilgilenilmiş bir şekilde yetiştirilmiş çocuklar, sevgi ve ilgi yoksunluğu sebebiyle sinir ortaya koyabilir, sinirli bir mizaç geliştirebilirler. Bu durum aynı zamanda cimri, nefret dolu, zarar verici, şiddet gösterici mizaç yapılarına da sebebiyet verebilir.