Çocukluk çağında, akran ve yaşıtlarından da etkilebilirler, Akranlar, saldırganlıkları artırabilir . Eger akranlarda saldırgan davranışlar sergiliyor ve bu davranışlarınıda düzeltmiyorlarsa, saldırgan davranışlar cesaretlendirilmiş olur. Birçok saldırgan çocuğun, diğer saldırgan çocuklardan oluşan bir grubu vardır. Bu arkadaş grupları, antisosyal davranışları güçlendirip teşvik etsede, diğer taraftan arkadaşlık ilişkilerinin kurulması ve bu anlamda sosyal destek alınması konusunda katkı da yapar.
Ebeveynler, çocuklarının saldırgan davranışmalarına sıkı ve ciddi fakat sert olmayan bir tarzda yok olmasına çalışsa da, diğer hususlar saldırganlığı etkilebilir. Komşuluklar, okullar, medya (TV,bilgisayar vs.) ve günlük hayattadaki birtakım olaylar gibi şiddet ve vahşet içerikli hususlara çocuk maruz kalıp şahit olabilir.
Tablo 1. Çocuklara Saldırganlık Konusunda Yardımcı Olunabilecek Yöntemler
Strateji Okul Öncesi Okul Çağı Gençler
OLAYLARI ANLATIRKEN SEBEBINI GÖSTERİN x x x
ÇOCUĞUNU OLDUĞU GIBI KABUL EDIN ve bireysel kişiliğini kabul edip anlayın. Zaman zaman davranışmaları meydan okuma havasında olsa da sabırlı ve destekçi kalmaya devam ediniz. x x x
ÇOCUĞA KENDISINDEN DAVRANIŞLARIYLA ILGILI NE BEKLEDIĞINIZ ANLATINIZ. Çocuğa tekrar tekrar anlatmanız gerekebilir. Pozitif ve spesifik(belirli, açık) olun. Yurume çağındaki çocuğa "Vurma" demek yerine , "Vurmak acıtır. Lütfen kelimelerle anlat/kelimeleri kullan" deyiniz. x
TUTARLI OLUN ki, çocuk kendisinden ne beklendiğini öğrenebilsin.
x x x
EV ORTAMINI DÜZENLEYINIZ . Çocuğun kullanabilecekleri şeyleri sınırlayınız. (Emniyet)
x
SALDIRGANLIK VERICI OYUNCAKLARA ULAŞIMINI KISITLAYINIZ. (kılıç,silah)
x
SALDIRGANLIK VERICI GÖSTERILERE KARŞI TELEVIZYONU GÖZLEYINIZ ve kontrol altında tutunuz.
x x
TELEVIZYONU ÇOCUĞUNUZLA BIRLIKTE IZLEYINIZ ve içeriği hakkında yorumlar yapınız. x x
ÇOCUĞA SEÇENEKLER VERECEK OYUN VEYA AKTIVITELER sağlayınız. (kukla, elbise giydirme vs.) x x
ŞARKI SÖYLEYINIZ. DUYGULAR VE HAYAL KIRIKLIĞI HAKKINDA, hikaye anlatınız. Sinirin neye benzediği ve nasıl bir şey olduğu konusunda konuşunuz.
x x
KENDI KENDINE OYNANAN OYUNLAR (lego,resim, puzzle vs) ile bağımsızlık elde etmesine izin verin. Çocuğun bunları nerelerde kullanabileceğ ini anlatın.
x x
Gereçleri kullanmak için beklemek zorunda kalmaması ve bu sebeple hayal kırıklığına uğramaması için YETERLI MIKTARDA MALZEME VE GEREÇ VERINIZ.
x
FAALIYETLER ARASI GEÇIŞ ZAMANINA IZIN VERIN . Faaliyet değişimlerinden önce veya dışarıdan eve çağırılınca 5 dakikalık geçiş uyarısı yapın.
x x x
KONTROL EDILMIŞ DAVRANIŞLAR, KONUSUNDA ÇOCUĞA MODEL OLUN ve sinir patlamalarını ve şiddeti/saldırganlığı engelleyin.
x x x
Daha büyük çocuklarla EV DIŞI FAALIYETLERI GÖZLEMLEYINIZ. Kimle ve nerede olduğunu bilin. x x
AŞIRI serbestlik/ umursamazlık/ hoşgörü veya aşırı planlı(yapılandı rılmış) ve aşırı talepkar OLMAYINIZ.
x x x
ÇOCUĞUN NEYE IHTIYAÇ DUYDUĞUNU ANLAYINIZ. İlgi, güvenlik/emniyet, kontrol veya değerli hissedilme duygusu vs… İhtiyaçlarını karşılamaya çalışınız. Böylelikle çocuk istemeyen davranışları sergilemeyecektir.
x x x
KONTROL IÇIN YAKIN BULUNUN. Çocuğunuz kontrolden çıkmak üzereyken yumuşak ve sakil bir şekilde yaklaşınız.Sıklıkla, sizin sakin varlığınız yatışması için yeterlidir..
x x
ÇOCUKLARIN PROBLEMLERINI ÇÖZMELERI IÇIN ONLARLA KONUŞUN. Açık uçlu sorular sorarak, kendi kendilerine problemlerini çözebilmeleri için düşünmelerine yardımcı olunuz. x x
Kendilerini yetkili/yetkilendir ilmiş hissetmeleri için SEÇENEKLER SUNUN. 2 kabul edilebilir seçenek sunun.
x x x
Çocuklar itişmeye, birbirlerine vurmaya, kapışmaya başladıklarında BAŞKA BİR YÖNE VEYA FAALİYE/AKTİVİTEYE YÖNLENDİRİN. Yeni aktiviteyle olumlu şekilde uğraşmaya başlayana kadar başlarında bekleyin.
x x
Çocuğunuz bir oyuncağını kötü kullanıyor, saldırganca oyuncağına ZARAR VERIYORSA OYUNCAĞINI KALDIRIN. Oyun hamurunu kaldırıp, ara verme süresinde su oyunu oynamasını sağlayın veya çocuğu kum havuzuna koyun. BU DOKUNSAL DENEYİMER SIKLIKLA SALDIRGANLIĞI BÜYÜLEYİCİ BİÇİMDE BERTARAF EDER .
x x
KONTROLDEN ÇIKMIŞ ÇOCUĞUNUZU ORTAMDAN UZAKLAŞTIRIN . Çocugunuzu tutun, yürüyüşe çıkın, diğer bir odaya gidin.Onunla birlikte tamamen sakinleşene kadar bekleyin.
x x
ÇOCUĞUN KONTROL MEKANİZMASI SİZ OLUN. Çocuğunuz birbaşkasına vuruyorsa, sizin sözünüz onu durdurmak için yeterli olmayabilir. Çocuğun kendini kontrol eksikliğini siz sağlayın. Zamanla sizin kontrolünüz çocuğa geçecektir. "Kardeşine vurmaman için seninleyim, Sana yardımcı olacağım." deyin.
x
GELIŞMIŞ, IYILEŞMIŞ DAVRANIŞLARI NOT EDINIZ. "Problemleri kelimeleri kullanarak çözmeni çok beğeniyorum" deyin.
x x x
Zor durumlardan uzak durun. Eğer sizin çocuğunuzu sinirlendiren ortamlara sahip bir parka varsa o parka gitmekten sakının. Çocuğunuzun daha sosyal davranışlar sergileyeceği, daha az uyarıcının bulunduğu yeni ortamlar bulun.
x x x
MOLA VEYA DİNLENMEYE İHTİYACINIZ VARSA kendinize bir destek arayın.
x x x
TAM ORADA OLUN. Evinizde bir tane yürüme çağında ve bir tane okul öncesi yaşında çocuğunuz varsa,onları izleyin ve oyunlarının salgırganlıktan uzak olması için oyunlarına rehberlik edin.
x
KUM VE BOKS TORBALARINI KALDIRIN. Saldırgan çocuğunuz varsa ve Efenin yerine, kum torbasına vurmasının, saldırganlığı azaltıcı bir etkisinin olduğu kanıtlanmamıştır.
x x x
ÇOCUĞUNUZU HAZIRLAYIN. Çocuğunuz yeni arkadaşlarıyla tanışamadan önce, ona sizin kendisinden ne tür davranışlar sergilemesini beklediğinizi ve kimsenin kendisine vurulmasını ve itilmesini sevmeyeceğini anlatınız. x x
Sevgi,saygı ve muhabbetle.
Allah'a emanet olunuz.
|