Güzellik üstüne;
Aşık Veysel ' Güzelliğin on para etmez bu bende ki aşk olmasa' demiş.
Güzellik bakana göre midir yada, güzellik o nesneye ait bir olgumu dur.
Hoşumuza giden bir manzara, yediğimiz bir yemek, bir bina, dinlediğimiz bir müzik, bir atmosfer olayı.....
Güzelliğin bir felsefe sorunu olması Platon ile başlar. Platon’a göre gerçek güzellik, gördüğümüz nesnelerin oluşturduğu evrendeki güzellikler olmayıp idealar evlerindeki “güzel” ideasıdır. Tabiatın güzelliği, güzel ideasından pay aldığı ölçüde bize güzel görünür. Yani tabiatın güzelliği, asıl güzellik değil, güzelliğin kopyasıdır.
Platon’a göre güzel olan, iyi ve doğru olandır; iyi ve doğru olan da güzel. Dolayısıyla güzeli kavrayan kişi, iyiyi de kavramış olur. Güzel olan, aynı zamanda hoş ve yücedir.
Kant buna itiraz eder; Bunların hepsi birbirinden farklı anlamlara sahiptir. Güzellik estetikle, iyilik ahlakla, doğruluk bilgiyle, hoşluk hissi bedensel zevkle, yücelik ise doğa ve tanrıyla ilgilidir.
Platon un güzel olana yücelik vermesinde ki mantık onun asıl güzel olanın kopyası oldugu içindir.
Aristoteles'e göre güzellik bir ahenk, orantı ve düzendir. Bu nedenle orantıdan yoksun olan hiçbir şey güzel olamaz.
Bir bakışta göremeyeceğimiz kadar büyük olan ya da mercekle göremeyeceğimiz bir eser güzel olamaz. Güzel, insanın algılama sınırlarını aşmamalıdır.
Bana göre aslında her üç filozof ta yaklaşık aynı şeyleri söylemektedir.
Kur anda da güzellik geçer; Güzel köşkler, elbisler, takılar, doğa tasvirleri vs...
Bunların hem bu dünyada hem ahiret sonrasının güzellikleri olduğu da belirtilir. Ancak asıl önemli olanın insanın içinin güzelliği olduğu ve iç güzelliğin ( yada müslüman ahlakının) her şey den önemli olduğunu belirtir.
Güzelliklerin geçici bir yanılsama, anlık mutluluk, verdiğini oysa güzel nesnelere sahip olmasanız, güzel yerlere gidecek maddi durumunuz olmasa da cennete girecek insanların asıl güzelliği sahip olacağını belirtir.
Bu dünya da sahip olduğunuz güzelliklerin ise sizin için sadece bir sınav olduğunu belirtir. bu güzellikleri paylaşmadığınız takdir de asıl güzel olan cenneti değil çirkinliğe sahip olacağınız söyler.
Ben de platona katılmakla bu dünyada bulunan güzelliklerin aslında asıl güzelliğin kopyası olduğuna inanıyorum. Buna kendimce en büyük kanıtım ise Aşık Veyselin sözü.
Çünkü güzellik kişiye göre, kültüre göre değişmez güzel olan nesne güzelliği kendi içinde taşır.
Mutlak güzel Allah. Allah güzel kulları için cenneti yarattı. O zaman bizim için güzel olan cennet ise ki öyle bu dünyada gördüğümüz tüm güzellikler sadece cennetin bir kopyası.
|