Hz Muhammed sagken ve daha önce
yila ait "ay"a YERH deniyordu.
Bunu kanitlayan
arkeolojik bulgular var.
Örnegin
bir mezar yazisi (
http://www.islamic-awareness.org/His...ns/raqush.html) ve
Ebrehe kitabesi (
http://www.mnh.si.edu/epigraphy/e_pr...04_sabaean.htm).
Aslinda DOLUNAY anlamina gelen "şehr"e
yila ait ay anlaminin sonradan yüklendigi anlasiliyor. Bunun pek çok kaniti var ama biz simdilik yalnizca birini analim:
Haram aylar anlaminda dört haramlar "şehr"lerin içindedir (9:36) ve haram aylarda kan dökmek, örnegin, avlanmak haramdir (5:2,95). Bunun anlami,
bir: haram aylar av hayvanlarinin üreme vaktidir; av hayvanlari yilin sicak mevsiminde yavru yaparlar,
vakten sabit;
iki: haram aylar, öyle uyduruk kamerî yilin uyduruk haram aylari gibi, üçü bir arada ama biri yilin apayri bir vaktinde degil ARKA ARKAYA gelirler.
Orucun vakti haram aylarin ilki olan "sicak ay"dir, şehru ramazân,
vakten sabit.
Hac ibadeti ise haram aylarin ikincisi olan Zilhicce basta olmak üzere "sicak ay"dan sonraki üç haram ayda yapilir,
vakten sabit. Çünkü geleneksel Mekke panayiri yaz mevsiminde ve son baharin ilk ayinda kurulur (106:2).
Panayir
anlamindaki
ticarî hac (28:27) ve
dinî hac (22:27…)
es zamanlidir.