SARAH
7. May 2009, 11:58 PM
Yılda 3 Milyar Yıldırım "Yılda 3 milyar yıldırım"
Saatte 96.000 km hızla hareket eden ve 30.000 oC ısı açığa çıkaran
muazzam birer enerji
kaynağı"
Allah'ın var ettiği en görkemli atmosfer olaylarından biri olan
yıldırımın nasıl oluştuğunu
ve nasıl bu kadar yüksek miktarda enerjiyi açığa çıkardığını hiç
düşündünüz mü?
Sağanak yağmurda, atmosferdeki elektriğin boşalması esnasında oluşan
parlak ışıklardan
meydana gelen şimşekler ve yıldırımlar, birer iklim olayı olmanın yanı
sıra aynı zamanda
binlerce santralden daha fazla elektrik üreten enerji kaynaklarıdır. Bu
doğal enerji
kaynaklarının nasıl oluştuğu ve ne kuvvette ısı ve ışık yaydıkları
sorularının yanıtları, Yüce
Rabbimiz'in sonsuz gücünü ve ihtişamlı yaratma sanatını gözler önüne
seren birer yaratılış
harikasıdır.
Yarım Saniyede Oluşan İhtişam: Şimşek Mucizesi
Tek bir şimşeğin yaydığı enerji dahi Amerika'daki tüm elektrik
santrallerinin ürettiği
enerjiden daha fazladır.
Bir şimşek çakışı 3 aydan daha fazla bir zaman için 100 watt'lık bir
ampulü yakabilir.
Bir şimşeğin yere temas noktasında hava 25.000 oC'ye kadar ısınır.
Şimşeğin hızı saniyede
150.000 km'dir, ortalama kalınlığı 2.5-5 cm'dir.
Şimşek yeryüzünü kaplayan bitki örtüsünün yaşamını devam ettirebilmesi
için önemli olan
nitrojen moleküllerini üretir.
Ortalama şimşek çakması 20.000 amper elektriksel güç içerir. Bir
kaynakçı çeliği kaynakla
birleştirmek için yalnızca 250-400 amper kullanır.
Şimşek saniyede 150.000 km yani neredeyse yarı ışık hızıyla hareket
eder ve sesten
100.000 defa daha hızlıdır.
Şimşeğin yaydığı ışık 10 milyon tane 100 wattlık ampulün yaydığı
ışıktan daha fazla
aydınlık verir. Örneklendirmek gerekirse; İstanbul'daki her evde bir
ampul yansa, çakan tek
bir şimşek etrafı bunlardan daha fazla aydınlatır. Allah, Kuran'da
şimşeğin bu harika
parıltısını şöyle bildirir: "... şimşeğinin parıltısı neredeyse gözleri
kamaştırıp
götürüverecektir." (Nur Suresi, 43)
Şimşek Nasıl Oluşur?
Güneş ışıkları ile yeryüzünde ısınan hava, içinde buharlaşan suyu da
taşıyarak yükselir. Bu
yükselen hava yaklaşık 2-3 kilometreye ulaşınca havanın soğuk
katmanlarıyla karşılaşır.
Bulutların bu yükselişleri sırasında içlerinde oluşan buz kristalleri
birbirlerine sürtünerek
bir statik elektrik enerjisi açığa çıkarırlar. Bu elektrik enerjisi
bulutların üst katmanlarında
pozitif (+), alt katmanlarında ise negatif (-) yüklü olarak birikir.
Bulutun içindeki yük
havayı iyonize edecek güce ulaştığında şimşek oluşur.
Niçin Gök Gürler?
Şimşek veya yıldırım etraflarındaki havayı saniyenin milyonda biri
kadar bir sürede 30.000
dereceye kadar ısıtırlar. Isınan bu hava aniden genleşir. Normal
atmosfer basıncının
neredeyse 100 katı bir basınçla, ses hızından çok hızlı ses dalgaları
yayar. Bu aynen ses
hızını geçen uçaklarda olduğu gibi kulağımıza bir tür patlama sesi
olarak ulaşır. Bu
patlama sesi gök gürlemesi olarak adlandırılır.
Gök Gürültüsünün Sesi ile Yıldırımın Işığı Neden Yeryüzüne Aynı Anda
Ulaşmaz?
Çünkü gök gürültüsünün sesi bize ses hızı (havada 340 m/ saniye) ile
ulaşırken, şimşek ve
yıldırımın görüntüsü gözümüze ışık hızıyla (299.793 km/saniye) ulaşır.
Bu da iki olay
arasında belli bir sürenin geçmesine ve yıldırımın ışığının gök
gürültüsünden önce
yeryüzüne ulaşmasına neden olur.
Şimşek ve Yıldırım Arasındaki Fark Nedir?
Bulutla yer arasındaki elektrik yükü farkı arttıkça aradaki havanın da
delinmesi kolaylaşır
ve belli bir değerden sonra havanın delinmesiyle oluşan iletken kanal
boyunca buluttan
toprağa veya topraktan buluta elektriksel boşalma başlar. Bulutla bulut
arasında olan
elektriksel boşalmaya şimşek ve bulutla toprak arasındaki elektriksel
boşalmaya ise
yıldırım denir.
Kuran'da Bildirilen Şimşek Gerçeği
Kuran'da bulunan surelerden biri olan Ra'd Suresi'nin anlamı "gök
gürültüsü"dür. Allah bu
surede, şimşeğin çakmasıyla oluşan gök gürültüsünün Kendisi'ni tesbih
ettiğini şöyle
bildirmiştir:
"Gök gürültüsü O'nu hamd ile, melekler de O'na olan korkularından
tesbih ederlerr30;" (Rad
Suresi, 13)
Yıldırım Çarpması Ölümü Düşündürüyor
Her yıl yüzlerce insanın yaşamını yitirmesine neden olan yıldırım
çarpmasından sağ kalan
insanların deneyimleri, ölümü hatırlatırken insanın Allah'ın
karşısındaki acizliğini de gözler
önüne seriyor.
Bir kişiye yıldırım çarpması olasılığı 700.000'de birdir ancak bu
olasılığı ve yıldırımın
etkilerini azımsamamak gerekir. Yıldırım çarpan insanların kendi
ifadelerine göre; elektrik
akımı giysilerin fermuarlarını veya düğmelerini patlatabilmekte, oluşan
akımla insanlar
yere düşerek baygınlık geçirebilmektedirler. Yıldırım çarpması
sonucunda hastanelerin
yoğun bakımlarında 1-2 ay süreyle tedavi gören bu kimseler, beyinde
meydana gelen
hasarlar nedeniyle yürümeyi, yutmayı daha genel bir ifade ile yeniden
yaşamayı
öğrenmektedirler. Bu kişiler "ölümü yaşamış ve dirilmiş gibi"
hissettiklerini ifade
etmektedirler.
Kuran'da Yüce Allah'ın Hz. Musa'nın kavmine yaşattığı bir yıldırım
çarpmasında bu
yaşananlara çok benzer bir durum haber verilmiştir. Çirkin bir
cesarette bulunarak, iman
etmek için Hz. Musa'dan Allah'ı apaçık görmeyi talep eden
İsrailoğulları'nı Allah yıldırımın
buna benzer etkisine maruz bırakmıştır. Ayette geçen "yıldırım sizi
kendinizden almıştı",
"ölümünüzden sonra dirilttik" ifadeleriyle, yıldırım kurbanlarının
kalplerinin durarak
ölümlerinden sonra dirilmiş gibi olmalarına, yaşadıkları şoka, bilinç
ve hafıza kayıplarına
işaret ediliyor olabilir. (Şüphesiz en doğrusunu Allah bilir.)
Kuran'daki ilgili ayetler şöyledir:
"Ve demiştiniz ki: "Ey Musa, biz Allah'ı apaçık görünceye kadar sana
inanmayız." Bunun
üzerine yıldırım sizi (kendinizden) almıştı. Ve siz bakıp duruyordunuz.
Sonra şükredesiniz
diye, sizi ölümünüzden sonra dirilttik." (Bakara Suresi, 55-56)
Saatte 96.000 km hızla hareket eden ve 30.000 oC ısı açığa çıkaran
muazzam birer enerji
kaynağı"
Allah'ın var ettiği en görkemli atmosfer olaylarından biri olan
yıldırımın nasıl oluştuğunu
ve nasıl bu kadar yüksek miktarda enerjiyi açığa çıkardığını hiç
düşündünüz mü?
Sağanak yağmurda, atmosferdeki elektriğin boşalması esnasında oluşan
parlak ışıklardan
meydana gelen şimşekler ve yıldırımlar, birer iklim olayı olmanın yanı
sıra aynı zamanda
binlerce santralden daha fazla elektrik üreten enerji kaynaklarıdır. Bu
doğal enerji
kaynaklarının nasıl oluştuğu ve ne kuvvette ısı ve ışık yaydıkları
sorularının yanıtları, Yüce
Rabbimiz'in sonsuz gücünü ve ihtişamlı yaratma sanatını gözler önüne
seren birer yaratılış
harikasıdır.
Yarım Saniyede Oluşan İhtişam: Şimşek Mucizesi
Tek bir şimşeğin yaydığı enerji dahi Amerika'daki tüm elektrik
santrallerinin ürettiği
enerjiden daha fazladır.
Bir şimşek çakışı 3 aydan daha fazla bir zaman için 100 watt'lık bir
ampulü yakabilir.
Bir şimşeğin yere temas noktasında hava 25.000 oC'ye kadar ısınır.
Şimşeğin hızı saniyede
150.000 km'dir, ortalama kalınlığı 2.5-5 cm'dir.
Şimşek yeryüzünü kaplayan bitki örtüsünün yaşamını devam ettirebilmesi
için önemli olan
nitrojen moleküllerini üretir.
Ortalama şimşek çakması 20.000 amper elektriksel güç içerir. Bir
kaynakçı çeliği kaynakla
birleştirmek için yalnızca 250-400 amper kullanır.
Şimşek saniyede 150.000 km yani neredeyse yarı ışık hızıyla hareket
eder ve sesten
100.000 defa daha hızlıdır.
Şimşeğin yaydığı ışık 10 milyon tane 100 wattlık ampulün yaydığı
ışıktan daha fazla
aydınlık verir. Örneklendirmek gerekirse; İstanbul'daki her evde bir
ampul yansa, çakan tek
bir şimşek etrafı bunlardan daha fazla aydınlatır. Allah, Kuran'da
şimşeğin bu harika
parıltısını şöyle bildirir: "... şimşeğinin parıltısı neredeyse gözleri
kamaştırıp
götürüverecektir." (Nur Suresi, 43)
Şimşek Nasıl Oluşur?
Güneş ışıkları ile yeryüzünde ısınan hava, içinde buharlaşan suyu da
taşıyarak yükselir. Bu
yükselen hava yaklaşık 2-3 kilometreye ulaşınca havanın soğuk
katmanlarıyla karşılaşır.
Bulutların bu yükselişleri sırasında içlerinde oluşan buz kristalleri
birbirlerine sürtünerek
bir statik elektrik enerjisi açığa çıkarırlar. Bu elektrik enerjisi
bulutların üst katmanlarında
pozitif (+), alt katmanlarında ise negatif (-) yüklü olarak birikir.
Bulutun içindeki yük
havayı iyonize edecek güce ulaştığında şimşek oluşur.
Niçin Gök Gürler?
Şimşek veya yıldırım etraflarındaki havayı saniyenin milyonda biri
kadar bir sürede 30.000
dereceye kadar ısıtırlar. Isınan bu hava aniden genleşir. Normal
atmosfer basıncının
neredeyse 100 katı bir basınçla, ses hızından çok hızlı ses dalgaları
yayar. Bu aynen ses
hızını geçen uçaklarda olduğu gibi kulağımıza bir tür patlama sesi
olarak ulaşır. Bu
patlama sesi gök gürlemesi olarak adlandırılır.
Gök Gürültüsünün Sesi ile Yıldırımın Işığı Neden Yeryüzüne Aynı Anda
Ulaşmaz?
Çünkü gök gürültüsünün sesi bize ses hızı (havada 340 m/ saniye) ile
ulaşırken, şimşek ve
yıldırımın görüntüsü gözümüze ışık hızıyla (299.793 km/saniye) ulaşır.
Bu da iki olay
arasında belli bir sürenin geçmesine ve yıldırımın ışığının gök
gürültüsünden önce
yeryüzüne ulaşmasına neden olur.
Şimşek ve Yıldırım Arasındaki Fark Nedir?
Bulutla yer arasındaki elektrik yükü farkı arttıkça aradaki havanın da
delinmesi kolaylaşır
ve belli bir değerden sonra havanın delinmesiyle oluşan iletken kanal
boyunca buluttan
toprağa veya topraktan buluta elektriksel boşalma başlar. Bulutla bulut
arasında olan
elektriksel boşalmaya şimşek ve bulutla toprak arasındaki elektriksel
boşalmaya ise
yıldırım denir.
Kuran'da Bildirilen Şimşek Gerçeği
Kuran'da bulunan surelerden biri olan Ra'd Suresi'nin anlamı "gök
gürültüsü"dür. Allah bu
surede, şimşeğin çakmasıyla oluşan gök gürültüsünün Kendisi'ni tesbih
ettiğini şöyle
bildirmiştir:
"Gök gürültüsü O'nu hamd ile, melekler de O'na olan korkularından
tesbih ederlerr30;" (Rad
Suresi, 13)
Yıldırım Çarpması Ölümü Düşündürüyor
Her yıl yüzlerce insanın yaşamını yitirmesine neden olan yıldırım
çarpmasından sağ kalan
insanların deneyimleri, ölümü hatırlatırken insanın Allah'ın
karşısındaki acizliğini de gözler
önüne seriyor.
Bir kişiye yıldırım çarpması olasılığı 700.000'de birdir ancak bu
olasılığı ve yıldırımın
etkilerini azımsamamak gerekir. Yıldırım çarpan insanların kendi
ifadelerine göre; elektrik
akımı giysilerin fermuarlarını veya düğmelerini patlatabilmekte, oluşan
akımla insanlar
yere düşerek baygınlık geçirebilmektedirler. Yıldırım çarpması
sonucunda hastanelerin
yoğun bakımlarında 1-2 ay süreyle tedavi gören bu kimseler, beyinde
meydana gelen
hasarlar nedeniyle yürümeyi, yutmayı daha genel bir ifade ile yeniden
yaşamayı
öğrenmektedirler. Bu kişiler "ölümü yaşamış ve dirilmiş gibi"
hissettiklerini ifade
etmektedirler.
Kuran'da Yüce Allah'ın Hz. Musa'nın kavmine yaşattığı bir yıldırım
çarpmasında bu
yaşananlara çok benzer bir durum haber verilmiştir. Çirkin bir
cesarette bulunarak, iman
etmek için Hz. Musa'dan Allah'ı apaçık görmeyi talep eden
İsrailoğulları'nı Allah yıldırımın
buna benzer etkisine maruz bırakmıştır. Ayette geçen "yıldırım sizi
kendinizden almıştı",
"ölümünüzden sonra dirilttik" ifadeleriyle, yıldırım kurbanlarının
kalplerinin durarak
ölümlerinden sonra dirilmiş gibi olmalarına, yaşadıkları şoka, bilinç
ve hafıza kayıplarına
işaret ediliyor olabilir. (Şüphesiz en doğrusunu Allah bilir.)
Kuran'daki ilgili ayetler şöyledir:
"Ve demiştiniz ki: "Ey Musa, biz Allah'ı apaçık görünceye kadar sana
inanmayız." Bunun
üzerine yıldırım sizi (kendinizden) almıştı. Ve siz bakıp duruyordunuz.
Sonra şükredesiniz
diye, sizi ölümünüzden sonra dirilttik." (Bakara Suresi, 55-56)